Ít ai biết rằng 8 ngày trước khi Bác Hồ qua
đời, Bác còn gửi một lá thư hồi đáp tới Tổng thống Mỹ Richard Nixon với lời lẽ
đanh thép yêu cầu Mỹ chấm dứt chiến tranh xâm lược và rút quân khỏi Việt Nam.
Trong thư có đoạn: " "Nhân dân
Việt Nam chúng tôi yêu chuộng hòa bình, một nền hòa bình chân chính trong độc lập
và tự do thật sự. Nhân dân Việt Nam quyết chiến đấu đến cùng, không sợ hy sinh
gian khổ, để bảo vệ Tổ quốc và các quyền dân tộc thiêng liêng của mình. Giải
pháp toàn bộ 10 điểm của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính
phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam là cơ sở hợp tình hợp lý để
giải quyết vấn đề Việt Nam. Giải pháp đó đã được nhân dân trên thế giới đồng
tình ủng hộ.
Trong thư, Ngài bày tỏ lòng mong muốn
hành động cho một nền hòa bình công bằng. Muốn vậy Mỹ phải chấm dứt chiến tranh
xâm lược và rút quân ra khỏi miền Nam Việt Nam, tôn trọng quyền tự quyết của
nhân dân miền Nam và của dân tộc Việt Nam, không có sự can thiệp của nước ngoài.
Đó là cách đúng đắn để giải quyết vấn đề
Việt Nam phù hợp với quyền dân tộc của nhân dân Việt Nam, với lợi ích của nước
Mỹ và nguyện vọng hòa bình của nhân dân thế giới. Đó là con đường để Mỹ rút khỏi
cuộc chiến tranh trong danh dự”.
Về hoàn cảnh ra đời của bức thư này thì vào
năm 1969, khi Hoa Kỳ ngày càng sa lầy và chịu tổn thất nặng nề cũng như sự chỉ
trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế và cả trong chính nước Mỹ, Tổng thống
Richard Nixon đã phải gửi bức thư tới Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 15/7/1969 thể
hiện mong muốn đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh ở Việt Nam.
Hơn 1 tháng sau, tuy sức khỏe suy yếu nhiều,
Bác vẫn dành những hơi thở cuối cùng cho dân cho nước, cho nền độc lập của dân
tộc khi gửi lá thư phúc đáp tới Tổng thống Hoa Kỳ.
Tuy nhiên đây không phải là lần đầu tiên
Bác Hồ gửi thư cho Hoa Kỳ. Mà trên thực tế trước khi đế quốc Mỹ đem quân vào
xâm lược Việt Nam, Bác Hồ đã gửi rất nhiều bức thư cho chính phủ Hoa Kỳ.
Hồ sơ Lầu Năm Góc (giải mật năm 2011)
cho thấy trong khoảng thời gian giữa năm 1945-1946, bác Hồ đã nhiều lần gửi
thư cho Tổng thống và Ngoại trưởng Hoa Kỳ (cũng như một số cường quốc khác) để
đề nghị Hoa Kỳ ủng hộ nền độc lập của Việt Nam và thiết lập quan hệ hợp tác giữa
hai nước.
Tổng thống Hoa Kỳ Harry S. Truman
29/9/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư tới
Tổng thống Harry S. Truman chia buồn về việc Đại tá Peter Dewey chỉ huy OSS tại
Sài Gòn bị tử nạn.
17/10/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi điện tới
Tổng thống Truman đề nghị để Việt Nam tham gia Hội đồng Cố vấn về Viễn Đông.
1/11/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư
đến Ngoại trưởng Mỹ James Byrnes, thể hiện nguyện vọng gửi khoảng 50 thanh niên
Việt Nam sang Mỹ để học tập và trao đổi văn hóa.
8/11/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư tới
Tổng thống Truman và Thống chế Tưởng Giới Thạch trình bày tình hình quân Pháp
đang tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam.
23/11/1945: Bức điện từ ĐSQ Mỹ tại Trùng
Khánh gửi Ngoại trưởng Mỹ, thuật lại bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi tới Tổng
thống Mỹ và Tổng giám đốc Cơ quan Cứu tế Mỹ (UNRRA) kêu gọi giúp Việt Nam chống
nạn đói.
26/11/1945: Báo cáo từ ĐSQ Mỹ tại Trùng
Khánh đính kèm một bức điện Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Ngoại trưởng Mỹ, kêu gọi tất
cả các quốc gia tự do trên thế giới ủng hộ nền độc lập của Việt Nam và chấm dứt
cuộc xung đột ở miền Nam Việt Nam.
18/1/1946: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư
cho Tổng thống Truman và Tướng Marshall, đề nghị Mỹ can thiệp kịp thời để giải
quyết xung đột ở Việt Nam.
16/2/1946: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư
cho Tổng thống Truman, đề nghị Mỹ giúp Việt Nam chống quân Pháp xâm lược. Trong
thư có đoạn viết: “giống như Philippines, mục tiêu của chúng tôi là độc lập
hoàn toàn và hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ.”
18/2/1946: Chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng
Hòa gửi thư tới chính phủ Trung Hoa Dân Quốc, Mỹ, Liên Xô và Anh, đề nghị các
cường quốc ngăn chặn chiến tranh ở Việt Nam và đặt vấn đề Đông Dương trước Liên
Hiệp Quốc.
11/9/1946: Chủ tịch Hồ Chí Minh điện đàm với
Thư ký thứ nhất, ĐSQ Mỹ tại Paris, bày tỏ mong muốn được Mỹ trợ giúp cả về kinh
tế và quân sự.
Bộ đội cụ Hồ vượt dãy Trường Sơn đi đánh Mỹ
Và sau tất cả, người Mỹ đã chọn cách im
lặng. Sự im lặng của Tổng thống Hoa Kỳ Harry Truman cũng đồng nghĩa với một
“khoảng lặng đáng sợ” trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ trước “cơn bão lớn”. Và quả
thực sau đó Hoa Kỳ đã nhảy vào thế chân Pháp xâm lược Việt Nam, chia cắt đất nước
và dựng lên chính phủ bù nhìn, buộc Chủ tịch Hồ Chí Minh phải lãnh đạo toàn
dân, toàn quân đứng lên kháng chiến chống lại đế quốc Mỹ.
Các bạn thân mến ! Dân tộc Việt Nam rất yêu
chuộng hòa bình. Chúng ta đã chìa cành ô liu về phía Mỹ.
Nhưng Hoa Kỳ bằng tất cả tham vọng bá
quyền của mình đã từ chối lời đề nghị đó. Nước Mỹ đã đánh giá sai ý chí và sức
mạnh của dân tộc Việt Nam, một dân tộc đã có truyền thống bề dày cả ngàn năm chống
lại ách ngoại xâm đô hộ. Để sau đó hai nước đã phải bước vào một cuộc chiến
tranh dai dẳng và khốc liệt, cuộc chiến đã để lại dư chấn tâm lý vô cùng lớn
trong lòng người dân nước Mỹ.
Ngày hôm nay, quan hệ hai quốc gia đã bước
sang một trang mới. Hy vọng người Mỹ có thể nhìn lại bài học quá khứ, bớt đi bản chất thực dụng và đối xử với Việt
Nam một cách chân thành, cùng nhau đưa mối quan hệ giữa hai nước phát triển
ngày càng tốt đẹp !
No Comment